शिव स्तुती ही एक प्रमुख हिंदू धार्मिक प्रथा आहे जी महादेव शिवाचा गौरव करते. हे मराठी भाषेतही उपलब्ध असून मराठी समाजात त्याचे विशेष महत्त्व आहे. मराठीतील Shiv stuti Marathi देखील भगवान शिवाची शक्ती, धैर्य आणि दयेचा गौरव करते.
श्रद्धेनुसार शिवस्तुतीचे पठण आणि श्रवण केल्याने मनाला शांती मिळते आणि भक्तीमध्ये सहभागी होणाऱ्यांना मोक्षाचा मार्ग दाखवला जातो. महाशिवरात्री, कार्तिक पौर्णिमा आणि श्रावण महिना अशा वेगवेगळ्या प्रसंगी हे लक्षपूर्वक आणि भक्तीने वाचले जाते.
कैलासराणा शिवचंद्रमौळी।
फणींद्र माथां मुकुटी झळाळी।
कारुण्यसिंधू भवदुःखहारी।
तुजवीण शंभो मज कोण तारी ॥ 1 ॥
रवींदु दावानल पूर्ण भाळी।
स्वतेज नेत्रीं तिमिरौघ जाळी।
ब्रह्मांडधीशा मदनांतकारी।
तुजवीण शंभो मज कोण तारी ॥2॥
जटा विभूति उटि चंदनाची।
कपालमाला प्रित गौतमीची।
पंचानना विश्वनिवांतकारी।
तुजवीण शंभो मज कोण तारी ॥3॥
वैराग्ययोगी शिव शूलपाणी।
सदा समाधी निजबोधवाणी।
उमानिवासा त्रिपुरांतकारी।
तुजवीण शंभो मज कोण तारी ॥4॥
उदार मेरु पति शैलजेचा।
श्रीविश्र्वनाथ म्हणती सुरांचा।
दयानिधीचा गजचर्मधारी।
तुजवीण शंभो मज कोण तारी ॥5॥
ब्रह्मादि वंदी अमरादिनाथ।
भुजंगमाला धरि सोमकांत।
गंगा शिरीं दोष महा विदारी।
तुजवीण शंभो मज कोण तारी ॥6॥
कर्पूरगौरी गिरिजा विराजे।
हळाहळें कंठ निळाचि साजे।
दारिद्र्यदुःखे स्मरणें निवारी।
तुजवीण शंभो मज कोण तारी ॥7॥
स्मशानक्रीडा करितां सुखावे।
तो देव चूडामणि कोण आहे।
उदासमूर्ती जटाभस्मधारी।
तुजवीण शंभो मज कोण तारी ॥8॥
भूतादिनाथ अरि अंतकाचा।
तो स्वामी माझा ध्वज शांभवाचा।
राजा महेश बहुबाहुधारी।
तुजवीण शंभो मज कोण तारी ॥9॥
नंदी हराचा हर नंदिकेश।
श्रीविश्वनाथ म्हणती सुरेश।
सदाशिव व्यापक तापहारी।
तुजवीण शंभो मज कोण तारी ॥10॥
भयानक भीम विक्राळ नग्न।
लीलाविनोदें करि काम भग्न।
तो रुद्र विश्वंभर दक्ष मारी।
तुजवीण शंभो मज कोण तारी ॥11॥
इच्छा हराची जग हे विशाळ।
पाळी रची तो करि ब्रह्मगोळ।
उमापति भैरव विघ्नहारी।
तुजवीण शंभो मज कोण तारी ॥12॥
भागीरथीतीर सदा पवित्र।
जेथें असे तारक ब्रह्ममंत्र।
विश्वेश विश्वंभर त्रिनेत्रधारी।
तुजवीण शंभो मज कोण तारी ॥13॥
प्रयाग वेणी सकळा हराच्या।
पादारविंदी वाहाती हरीच्या।
मंदाकिनी मंगल मोक्षकारी।
तुजवीण शंभो मज कोण तारी ॥14॥
कीर्ती हराची स्तुति बोलवेना।
कैवल्यदाता मनुजा कळेना।
एकाग्रनाथ विष अंगिकारी।
तुजवीण शंभो मज कोण तारी ॥15॥
सर्वांतरी व्यापक जो नियंता।
तो प्राणलिंगाजवळी महंता।
अंकी उमा ते गिरिरुपधारी ।
तुजवीण शंभो मज कोण तारी ॥16॥
सदा तपस्वी असे कामधेनू।
सदा सतेज शशिकोटिभानू।
गौरीपती जो सदा भस्मधारी।
तुजवीण शंभो मज कोण तारी ॥17॥
कर्पूरगौर स्मरल्या विसांवा।
चिंता हरी जो भजकां सदैवा।
अंती स्वहीत सुवना विचारी।
तुजवीण शंभो मज कोण तारी ॥18॥
विरामकाळीं विकळ शरीर।
उदास चित्तीं न धरीच धीर।
चिंतामणी चिंतनें चित्तहारी।
तुजवीण शंभो मज कोण तारी ॥19॥
सुखावसाने सकळ सुखाची।
दुःखावसाने टळती जगाचीं।
देहावसाने धरणी थरारी।
तुजवीण शंभो मज कोण तारी ॥20॥
अनुहात शब्द गगनी न माय।
त्याने निनादें भव शून्य होय।
कथा निजांगे करुणा कुमारी।
तुजवीण शंभो मज कोण तारी ॥21॥
शांति स्वलीला वदनीं विलासे।
ब्रह्मांडगोळी असुनी न दिसे।
भिल्ली भवानी शिव ब्रह्मचारी।
तुजवीण शंभो मज कोण तारी ॥22॥
पीतांबरे मंडित नाभि ज्याची।
शोभा जडीत वरि किंकिणीची।
श्रीदेवदत्त दुरितांतकारी।
तुजवीण शंभो मज कोण तारी ॥23॥
जिवाशिवांची जडली समाधी।
विटला प्रपंची तुटली उपाधी।
शुद्धस्वरें गर्जति वेद चारी।
तुजवीण शंभो मज कोण तारी ॥24॥
निधानकुंभ भरला अभंग।
पाहा निजांगें शिव ज्योतिर्लिंग।
गंभीर धीर सुर चक्रधारी।
तुजवीण शंभो मज कोण तारी ॥25॥
मंदार बिल्वें बकुलें सुवासी।
माला पवित्र वहा शंकरासी।
काशीपुरी भैरव विश्व तारी।
तुजवीण शंभो मज कोण तारी ॥26॥
जाई जुई चंपक पुष्पजाती।
शोभे गळां मालतिमाळ हातीं।
प्रताप सूर्यशरचापधारी।
तुजवीण शंभो मज कोण तारी ॥27॥
अलक्ष्यमुद्रा श्रवणीं प्रकाशे।
संपूर्ण शोभा वदनीं विकसे।
नेई सुपंथे भवपैलतीरीं।
तुजवीण शंभो मज कोण तारी ॥28॥
नागेशनामा सकळा जिव्हाळा।
मना जपें रे शिवमंत्रमाळा।
पंचाक्षरी घ्यान गुहाविहारीं।
तुजवीण शंभो मज कोण तारी ॥29॥
एकांति ये रे गुरुराज स्वामीं।
चैतन्यरुपीं शिवसौख्य नामीं।
शिणलों दयाळा बहुसाल भारी।
तुजवीण शंभो मज कोण तारी ॥30॥
शास्त्राभ्यास नको श्रुति पढुं नको तीर्थासि जाऊं नको।
योगाभ्यास नको व्रतें मख नको तीव्रें तपें तीं नको।
काळाचे भय मानसीं धरुं नको दुष्टांस शंकूं नको।
ज्याचीया स्मरणें पतीत तरती तो शंभु सोडू नको ॥31॥
शिवाची स्तुती करण्याची खास पद्धत
- प्रारंभ करा: प्रथम, मन शुद्ध करा आणि आपले लक्ष आत्म्याकडे केंद्रित करा.
आपले आत्मनिरीक्षण शांततेत आणि शांततेत ठेवा. - ध्यान: भगवान शंकराची पूजा करण्यासाठी मूर्ती, पंजा किंवा शिवलिंगाच्या दिशेने लक्ष केंद्रित करा.
त्याच्या चित्राकडे किंवा मूर्तीकडे घट्टपणे पहा आणि भक्तीने त्याच्या चरणी रहा. - मंत्र-जप: “ओम नमः शिवाय” किंवा इतर शिव मंत्रांचा जप करा.
जपमाळाने मंत्राचा जप करा आणि प्रत्येक मंत्राचा काळजीपूर्वक उच्चार करा. - स्तोत्र पठण: स्तुती किंवा शिव सहस्त्रनाम पाठ करा.
भगवान शिवाच्या महिमा आणि गुणांची स्तुती करा. - आरती: भगवान शिवाची आरती गा किंवा वाचा.
आरती करताना देवासमोर दिवा लावा आणि भक्तीभावाने आरती करा. - पुन्हा ध्यान आणि निष्कर्ष: शेवटी, ध्यान करताना भगवान शिवाच्या आशीर्वादासाठी प्रार्थना करा.
आत्म्याला भगवंताशी एकरूप झाल्याची जाणीव झाल्यावर सतत स्मरणात राहा.
अशा प्रकारे स्तुती केल्याने भक्ती वाढते आणि मानवी जीवनात शांती आणि समृद्धी प्राप्त होते
शिवस्तुतीचे मुख्य फायदे
- मनाला शांती आणि ध्यानात स्थिरता प्रदान करते.
- भक्ती आणि श्रद्धा वाढते.
- आध्यात्मिक उन्नती आणि आत्मविश्वास वाढतो.
- शिवाच्या आशीर्वादाने भक्ताला सामाजिक, आर्थिक आणि आध्यात्मिक लाभ मिळतो.
- नामजप आणि स्तुती पाठ केल्याने शरीर निरोगी राहण्यास मदत होते.
- त्याचा अभ्यास आणि वापर मनाचा समतोल राखून मानसिक ताण कमी करतो.
- आध्यात्मिक विकास आणि आत्म-परिचय प्रदान करते.
- भक्ताला सर्व दु:ख आणि शंकांपासून मुक्ती मिळते.
- स्तुती भक्ताला जीवनात चांगले मार्गदर्शन करते आणि त्याला आध्यात्मिक उर्जेने भरते.
- त्याचे पठण आणि श्रवण केल्याने मन शुद्ध होते आणि शिवाचा आशीर्वाद प्राप्त होतो.
याशी संबंधित काही प्रश्न आणि उत्तरे
ते कधी केले जाते?
जेव्हा लोक शिवाची पूजा आणि स्तुती करत असत.
हे कोणी लिहिले आहे?
हे स्तोत्र आदि शंकराचार्य, तुलसीदास आणि कबीर दास यांसारख्या अनेक ऋषी, संत आणि कवींनी लिहिले आहे.